Afgelopen week kwam ik een schitterende tegelwijsheid tegen. “Kennis is macht, maar kennis delen is kracht”.
In essentie geeft deze wijsheid de kern van Business Intelligence weer. Zeker als je informatie als een strategisch bedrijfsmiddel ziet. Hoe komt het dan, dat dit tegeltje bij zo weinig organisaties die met BI werken aan de muur hangt?
Voordat ik verder ga met mijn tegelbetoog, is het voor de begripsvorming goed om kort stil te staan bij de begrippen gegevens, informatie en kennis. Gemakshalve citeer ik de wikipedia uitleg hiervoor:
“Informatie wordt vaak verward met de begrippen gegevens en/of kennis. Hoewel deze begrippen veel met elkaar te maken hebben, zijn ze niet hetzelfde. Gegevens zijn rauwe feiten of symbolen. Gegevens worden pas informatie als de gegevens een betekenis hebben voor de ontvanger. Kennis is ook een persoonlijk vermogen dat iemand in staat stelt om te handelen. Kennis is dus een product dat bepaald wordt door de informatie, ervaring, vaardigheden en attitude waarover een persoon op een bepaald moment beschikt”. http://nl.wikipedia.org/wiki/Kennis
Gegevens kunnen dus pas als informatie worden gezien als ze daadwerkelijk informatief zijn. Zo kan je een leerling schaker de regels van het dammen uitleggen. Dit kan erg gezellig en leuk zijn, maar hij gaat hiervan niet beter schaken. Damregels zijn voor deze leerling niets meer dan gegevens. De schaakregels daarentegen zijn “informatieve gegevens” en daarmee informatie. Het heeft zogezegd betekenis voor de ontvanger. Als de leerling de schaakregels weet toe te passen tijdens het schaakspel, is de informatie omgevormd tot kennis. Informatie wordt dus pas kennis als de gebruiker het vermogen en de ruimte heeft om hier actie mee te ondernemen. Waarbij deze actie naar het vermogen van de actienemer kwalitatief het beste is.
Veel mensen kennen de tegelwijsheid “Kennis is macht” en ik denk dat vele ook deze wijsheid onderschrijven. Toch zie ik maar zelden de extensie met: “maar kennis delen is kracht” voorkomen. Ik kom eerder tegeltjes tegen met: “Gegevens zijn leuk, informatie is spannend, maar kennis is gevaarlijk” of: “Mijn kennis snap jij toch niet”, of het zeer herkenbare: “Ik hou mijn kennis voor mijzelf, anders leer jij nog wat”.
Wijsheden waaruit blijkt dat mensen terughoudend zijn in het tonen van de kennis die ze bezitten. Waardoor de terughoudendheid is ingegeven blijft gissen, maar in algemeenheid kan wel gesteld worden dat mensen status en reputatie ontlenen aan de kennis die zij bezitten (immers, “kennis is macht”). Het gegeven of de veronderstelling dat deze mensen kennis bezitten, geeft hen een bijzondere plek in de organisatie, het bedrijfsleven of de bedrijfstak. En uiteraard wil men deze zorgvuldig opgebouwde plek niet kwijtraken. Uiteindelijk denken de meeste mensen toch voornamelijk aan zichzelf.
Organisaties die succesvol willen werken met BI zullen dan ook de nadruk moeten leggen op het creëren van een omgeving waarin kennisdeling bevorderd wordt. Hierbij ligt het zwaartepunt voor succesvol Business Intelligence niet bij de technische aspecten van BI, maar bij het bewerkstelligen van een cultuurverandering waarbij status en reputatie gebouwd zijn op het delen van kennis, in plaats van het beschermen van deze kennis. Uiteraard is de eerste stap in dit proces het ophangen van het juiste tegeltje…
